SZKOLNY PROGRAM WYCHOWAWCZY
V LO im. A. MICKIEWICZA
W CZĘSTOCHOWIE
Opracowanie: dr Melania Orzechowska, mgr Joanna Piwowarczyk, mgr Dorota Pożarlik
Data zatwierdzenia 28. 08. 2014 r.
SPIS TREŚCI:
- Cele wychowania w szkole.
- Wymiary oczekiwań uczniów wobec nauczycieli
- Zasady ogólne, jakimi powinien kierować się w swoich oddziaływaniach każdy wychowawca
- Szczegółowe zadania szkolnego programu wychowawczego
- Ewaluacja
1. PODSTAWA PRAWNA:
- Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej.
- Konwencja o Prawach Dziecka.
- Ustawa o systemie oświaty.
- Rozporządzenie w sprawie pomocy psychologiczno-pedagogicznej.
- Ustawa - Karta Nauczyciela.
- Statut szkoły.
2. CELE WYCHOWANIA W SZKOLE:
1. zdobycie wiedzy i umiejętności niezbędnych do uzyskania świadectwa ukończenia liceum;
2. umożliwienie zdania egzaminu maturalnego;
3. kształtowanie u uczniów postaw przedsiębiorczości;
4. sprawowanie opieki nad uczniami odpowiednio do ich potrzeb oraz możliwości szkoły;
5. wspomaganie uczniów w ich wszechstronnym rozwoju;
6. zapewnienie opieki wychowawczej i warunków bezpieczeństwa oraz ochrony przed wszelkimi formami przemocy fizycznej bądź psychicznej;
7. udzielanie uczniom pomocy psychologiczno-pedagogicznej;
8. wspomaganie wychowawczej roli rodziny;
9. upowszechnianie wśród młodzieży wiedzy o bezpieczeństwie oraz kształtowanie właściwej postawy wobec zagrożeń i sytuacji nadzwyczajnych.
REALIZACJI CELÓW WYCHOWAWCZYCH SŁUŻĄ:
- organizacja i struktura szkoły;
- zajęcia dydaktyczne;
- zajęcia profilaktyczne;
- zajęcia integracyjne;
- zajęcia pozalekcyjne;
- uroczystości szkolne;
- wycieczki szkolne;
- konkursy, olimpiady, zawody itp.;
- spotkania z przedstawicielami różnych nauk,
- sposoby prowadzenia lekcji;
- spotkania w ramach godzin wychowawczych;
- wskazania wynikające ze statutu szkoły;
- regularne zebrania z rodzicami;
- osobiste, telefoniczne, korespondencyjne informowanie rodziców o postępach dziecka, szczególnie w sytuacjach zagrażających jego rozwojowi;
- kontakty z dyrektorem, nauczycielami i pedagogiem w czasie konsultacji dla rodziców.
3. WYMIARY OCZEKIWAŃ UCZNIÓW WOBEC NAUCZYCIELI:
1. Utrzymuje porządek - nie umie - utrzymać porządku. Obowiązkiem nauczyciela jest utrzymanie porządku.
2. Naucza - nie naucza. Od nauczyciela oczekuje się, że będzie nauczał, a nie opowiadał historyjki luźno związane z tematem. Nauczając nauczyciel musi stawiać wymagania.
3. Tłumaczy rzeczy trudne - nie tłumaczy. Uczniowie uważają, że obowiązkiem nauczyciela jest wytłumaczyć to, co trudne.
4. Prowadzi zajęcia interesująco - prowadzi zajęcia nudno. Oczekuje się, że nauczyciel będzie w ciekawy sposób przekazywał wiedzę.
5. Jest sprawiedliwy (uczciwy) - niesprawiedliwy (nieuczciwy). Uczeń zaakceptuje karę, gdy zostaną spełnione pewne warunki, na przykład, gdy przedtem był ostrzeżony i z szansy poprawy nie skorzystał. Nie zaakceptuje, gdy czuje, że niesłusznie ponosi odpowiedzialność za innych.
6. Jest przyjazny - nieprzyjazny. Jeśli nauczyciel jest do tego wszystkiego, co wymieniono wcześniej dodatkowo przyjazny, to bardzo dobrze.[1]
4. ZASADY OGÓLNE, JAKIMI POWINIEN KIEROWAĆ SIĘ W SWOICH ODDZIAŁYWANIACH KAŻDY WYCHOWAWCA:
l. Zasada prawdy, czyli dochowania zgodności słów wychowawcy z jego własną postawą życiową.
2. Zasada dobra dziecka, wymagająca od nauczyciela kierowania się we wszystkich etapach i formach procesu wychowania korzyścią, interesem, bezpieczeństwem i wszechstronnym rozwojem każdego wychowanka.
3. Zasada przykładu, czyli prezentowania przez wychowawcę wartości, ideałów, postaw, przekonań i umiejętności, jakich oczekuje w szkole od samych podopiecznych.
4. Zasada projekcji pedagogicznej, czyli umiejętności spojrzenia przez wychowawcę na sprawy dziecka, jego wartości czy emocji z jego punktu widzenia, niejako z jego miejsca czy perspektywy.
5. Zasada więzi emocjonalnej z wychowankiem, polegająca na nawiązaniu i utrzymaniu z nim bezpośredniego, osobistego, ciepłego i serdecznego kontaktu.
6. Zasada poszanowania osobowości wychowanka, która sprowadza się do dostrzegania i doceniania niepowtarzalności jego osobowości.
7. Zasada profesjonalizmu w wychowaniu, która wymaga od nauczyciela określonych kompetencji zawodowych oraz profesjonalnej dojrzałości działań.[2]
5. SZCZEGÓŁOWE ZADANIA SZKOLNEGO PROGRAMU WYCHOWAWCZEGO:
Lp. | Zadania do realizacji | Sposoby realizacji | Osoby odpowiedzialne | Termin realizacji | Uwagi |
1. | Organizacja pomocy psychologiczno-pedagogicznej |
|
Dyrekcja, wszyscy nauczyciele, pedagog szkolny | W ciągu roku szkolnego | |
2. | Organizacja doradztwa edukacyjno - zawodowego |
|
Wychowawcy klas, pedagog szkolny, nauczyciel przedsiębiorczości | W ciągu roku szkolnego | |
3. | Integracja społeczności szkolnej |
|
Dyrekcja, wychowawcy klas, nauczyciele, pedagog, Samorząd Uczniowski, rodzice, nauczyciele religii | W ciągu roku szkolnego | |
4. | Rozwijanie zainteresowań uczniów |
|
Dyrekcja, wychowawcy klas, nauczyciele, pedagog | W ciągu roku szkolnego | |
5. |
Organizacja imprez szkolnych |
|
Dyrekcja, wychowawcy klas, nauczyciele, pedagog | W ciągu roku szkolnego | |
6. |
Rozwijanie postaw prozdrowotnych |
|
Wychowawcy klas, nauczyciele, pedagog, pielęgniarka | W ciągu roku szkolnego | |
7. | Kształtowanie prawidłowych motywów zachowania |
|
Dyrekcja, wychowawcy klas, nauczyciele, pedagog. | W ciągu roku szkolnego | |
8. | Propagowanie czytelnictwa |
|
Nauczyciele języka polskiego, nauczyciele - bibliotekarze | W ciągu roku szkolnego | |
9. | Realizowanie zajęć „Wychowania do życia w rodzinie” |
|
Nauczyciele wychowania do życia w rodzinie |
W ciągu roku szkolnego |
6. EWALUACJA PROGRAMU WYCHOWAWCZEGO
Sposób i środki ewaluacji (ankieta, obserwacja, wywiad, analiza dokumentów):
• obserwacja postępów w nauce i zachowaniu
• frekwencja uczniów na zajęciach lekcyjnych
• frekwencja na zajęciach organizowanych przez szkołę
• liczba uczniów przystępujących do konkursów, liczba laureatów
• ilość wycieczek organizowanych przez szkołę
• ilość konkursów organizowanych przez szkołę
• ocena samopoczucia uczniów w szkole
• postępy w nauce i zachowaniu
• przestrzeganie regulaminów szkolnych
• współpraca ze środowiskiem lokalnym
• liczba uczestników zajęć pozalekcyjnych, wychowawczych, edukacyjnych – procent ogółu uczniów
• liczba rodziców zaangażowanych w pracę szkoły.
Aneks do programu wychowawczego
Data: 1.09.2016 rok
Lp. | Zadanie do realizacji | Sposoby realizacji | Osoby odpowiedzialne | Termin realizacji | Uwagi |
1. |
|
|
Wychowawcy klas, nauczyciele, pedagog. |
- W ciągu roku |
Tematy godzin wychowawczych:
Klasa I
- Kształtowanie postaw. Wychowanie do wartości.
- Adaptacja w nowym środowisku szkolnym. Integracja zespołu klasowego.
- Tworzenie norm klasowych, rozwijanie samorządności w zespole rówieśniczym.
- Budowanie właściwego obrazu siebie, odkrywanie własnych możliwości i talentów.
- Kształtowanie właściwego stosunku uczniów do nauki, rozwijanie umiejętności radzenia sobie z niepowodzeniami szkolnymi.
- Asertywne sposoby rozwiązywania konfliktów. Mediacje rówieśnicze.
- Kształtowanie postaw prozdrowotnych. Zdrowe i racjonalne odżywianie się.
- Profilaktyka uzależnień (dopalacze, nikotyna, alkohol, narkotyki).
- Doradztwo edukacyjno-zawodowe: Dokąd zmierzamy, Poszukiwanie własnego JA. Co udało mi się osiągnąć.
Klasa II
- Kształtowanie postaw. Wychowanie do wartości.
- Zdrowy styl życia.
- Rozwijanie umiejętności społecznych (komunikacja, asertywność).
- Budowanie właściwych relacji międzyludzkich.
- Rozwijanie umiejętności kontrolowania własnych emocji, przeciwdziałania agresji i przemocy.
- Profilaktyka uzależnień (dopalacze, nikotyna, alkohol, narkotyki).
- Doradztwo edukacyjno-zawodowe: Określenie zainteresowań, predyspozycji i zdolności, Pasja a sukces zawodowy.
Klasa III
- Kształtowanie postaw. Wychowanie do wartości.
- Sztuka autoprezentacji - kształtowanie optymizmu życiowego, przygotowanie do umiejętnej oceny własnych zdolności oraz podejmowania wyzwań życiowych, wytyczania i osiągania celów.
- Rozwijanie umiejętności radzenia sobie ze stresem.
- Tożsamość kulturowa i społeczna.
- Ochrona własności intelektualnej.
- Profilaktyka uzależnień (dopalacze, nikotyna, alkohol, narkotyki).
- Doradztwo edukacyjno-zawodowe: Rola wykształcenia w dzisiejszym świecie.
LITERATURA dotycząca tworzenia programu wychowawczego:
1. Garstka T., Model czterech aspektów wychowania w praktyce, ORE, Warszawa 2015
2. Gurycka A., Struktura i dynamika procesu wychowawczego, Warszawa 1989
3. Szołtysek A. E.,, Filozofia pedagogiki. Podstawy edukacji: teoria, metodyka, praktyka, Katowice 2003
4. Śliwerski B, Program wychowawczy szkoły, Warszawa 2001
LITERATURA praktyczna związana z realizacją godzin wychowawczych:
- Carr A., Depresja i próby samobójcze młodzieży. Sposoby przeciwdziałania i reagowania, Gdańsk 2004
- Chełpa S., Witkowski T., Psychologia konfliktów, Wałbrzych 1999
- Condrill J., Bough B., 101 najlepszych sposobów komunikowania się, Warszawa 2006
- Dimoff T., Carper S., Jak rozpoznać czy dziecko sięga po narkotyki, Warszawa 1993
- Gajewska G., Doliński A., Teoretyczno-metodyczne aspekty warsztatu pedagoga. Scenariusz zajęć wychowawczych, Zielona Góra 2007
- Goddard Blythe S., Jak osiągać sukcesy w nauce? Uwaga, równowaga i koordynacja, Warszawa 2011
- Góralczyk E., Umowa z klasą, Warszawa 2006
- Jamrożek B., Sobczak J., Komunikacja interpersonalna, Poznań 2000
- Janowski A., Pedagogika praktyczna, Warszawa 2007
- Janowski A., Uczeń w teatrze życia szkolnego, Warszawa 1995
- Łukaszewicz M., Mistrzostwo. Jak pobijać własne rekordy w szybkim i skutecznym uczeniu się, Poznań 2000
- Łukaszewicz M., Sukces w szkole. Jak uczyć się 2-3 razy szybciej i umiejętnie sprzedawać swoją wiedzę, Poznań 1999
- Mattis S. G., Ollendick T. H., Lęk i fobie nastolatków. Jak pomóc dzieciom przezwyciężyć napady paniki, Gdańsk 2004
- Pakiet „Kariera na Maksa”, Warszawa 2012
- Paszkowska-Rogacz A., Warsztat pracy europejskiego doradcy kariery zawodowej, Warszawa 2002
- Ridley D., Walther B., Jak nauczyć dzieci odpowiedzialności, Gdańsk 2005
- Robertson J., Jak zapewnić dyscyplinę, ład i uwagę w klasie, Warszawa 1998
- Schaeffer K., Jak przeżyć szkołę, Gdańsk 2005
- Tillman D., Colomina P, Q., Wychowanie w duchu wartości. Przewodnik, Warszawa 2004
- Tusznio S., Wojtkowiak M., Mediacje i negocjacje jako formy rozwiązywania konfliktu, Kielce 2004
- Williams L., Doskonałe myślenie pozytywne, Poznań 2006
- Zaremba L., Specjalne potrzeby rozwojowe i edukacyjne dzieci i młodzieży. Identyfikowanie SPR i SPE oraz sposoby ich zaspokajania, Warszawa 2014
[1] A. Janowski, Uczeń w teatrze życia szkolnego, Warszawa 1995, s. 82-83.
[2] J. Homplewicz, Etyka pedagogiczna. Podręcznik dla wychowawców, Warszawa 1996, s. 77-78.