II Kongres FRSE (Fundacja-Rozwoju-Systemu-Edukacji)

18 września 2019 roku, na stadionie Narodowym w Warszawie, odbył się już po raz drugi Kongres FRSE. Tym razem hasło przewodnie brzmiało Mądrość – Kreatywność – Innowacyjność. Ponieważ naszej szkole bliskie sercu jest kształcenie dla przyszłości, udział w tym wyjątkowym wydarzeniu edukacyjnym wzięła pani dyrektor mgr Małgorzata Witek, nauczycielka języka angielskiego mgr Marzanna Gromotowicz oraz nauczycielka języka niemieckiego i hiszpańskiego mgr Marzena Duchnik.

Jesteśmy nauczycielami i wychowawcami, którzy nie tylko przekazują wiedzę, ale pomagają ją przede wszystkim zdobywać i umiejętnie porządkować. Ubiegłoroczny Kongres zbiegł się z obchodami 25 lat Fundacji Rozwoju Systemu Edukacji. Wtedy bogaty program, wybitni prelegenci, możliwość wymiany dobrych praktyk stały się dla nas niewątpliwie pozytywną inspiracją dla profesjonalnych działań z myślą o dobru szkoły. Oczekując kształtowania dalszych pozytywnych postaw i kompetencji wobec sprostania nowym wyzwaniom – nie mogliśmy pominąć tegorocznego wydarzenia.

Tegoroczny program wydarzenia okazał się równie bogaty. Prelegenci stanęli na wysokości zadania odnosząc się profesjonalnie do potrzeby kształcenia dla przyszłości. Były i perełki. Chapeau bas dla prof. Krzysztofa Zanussiego. Jego wykład „Prawda w czasach nieprawdy, wiara w czasach niewiary” poruszył słuchaczy. Zaczęliśmy ponownie zastanawiać się nad ważnością sztuki narracji, interpretacją przestrzeni słowa, jak wypowiadać się i pojmować sztukę konwersacji - tą tajemną sztukę wymiany myśli. Jak usłyszeć, by pojąć ducha języka skrywającą mentalność kultury, o stanie której wielokrotnie nie mamy bladego pojęcia. Jak trudna jest nawigacja w świecie, gdy słowa nie są zweryfikowane. Prof. Zanussi jest przekonany, że: szkoda czasu na ‘byle co’ i należy sięgać po najlepsze; trzeba cieszyć się, że każdy z nas jest inny i żyć dla innych, a nie w egoizmie. Nie musimy wszystkiego na nowo, bo najważniejsze są punkty stałe – tak, by rozegrać swoje życie mądrze, a nie głupio.

Przywołane zostały słowa prof. Władysława Bartoszewskiego: „jeśli nie wiesz jak postąpić - zachowaj się uczciwie.” Jako przykład etyki stosowanej obejrzeliśmy fragment filmu „Cwał” z Mają Komorowską w roli głównej. Cudownie w naszej pamięci odnajdują się cytowane przez prof. Zanussiego fragmenty wiersza R. Kiplinga „Jeżeli”. Bo „Jeżeli spokój zachowasz, … Jeżeli masz marzenia, nie czyniąc ich panem, … Jeżeli myśląc, celem nie czynisz myślenia, … I ludzi cenisz, żadnego nie wyróżniając. … Jeżeli zdołasz każdą chwilę istnienia wypełnić życiem, jakby była wiekiem. Twoja jest ziemia i wszystkie jej stworzenia. I - mój synu - będziesz prawdziwym człowiekiem!

Jednym zdaniem była to bardzo mądra opowieść o tym, co dla nas jest najważniejsze. Kolejne sesje i warsztaty, w których uczestniczyłyśmy – to czas refleksji nad naszą codzienną pracą na rzecz edukacji i wychowania młodego pokolenia. Udział w warsztatach „EDJ Kształcenie zawodowe nauczycieli: uczeń z dysleksją na lekcjach języka obcego” prowadzonych przez dr hab. Joannę Nijakowską z Uniwersytetu Łódzkiego i Warszawskiego – to czas pochylenia się nad trudnościami, jakich mogą doświadczać uczniowie z dysleksją. Przykłady zaprezentowanych dobrych praktyk dają nadzieję, że poradzimy sobie jeszcze lepiej w naszej szkole wspierając uczniów wymagających pomocy w tym zakresie.

„Jak uczyć mądrości, rozwijać kreatywność i twórcze myślenie?” na to pytanie starali się odpowiedzieć gospodarze kolejnej sesji: dr hab. Krzysztof J. Szmidt, prof. UŁ, dr Elżbieta Płóciennik, Uniwersytet Łódzki, dr Tomasz Knopik, Uniwersytet Marii Curie - Skłodowskiej i Wojciech Radziwiłowicz, Odyssey of the Mind Polska. Kreatywność uczniów i nauczycieli powinna być uznana za oś nowoczesnego programu szkoły XXI wieku, wokół której rozwinąć można różnorodne działania dydaktyczne, dobrze służące rozwojowi myślenia i działania twórczego uczniów na wszystkich etapach edukacyjnych. Wszyscy uczestnicy zgodzili się z sugestią, iż sama kreatywność jednak nie wystarczy, potrzebna jest edukacja dla mądrości, rozumiana jako celowe stymulowanie i wspieranie wysokiej kultury poznawczej uczniów, ich refleksyjności oraz krytycznego myślenia. Takie działania mogą odeprzeć zarzuty stawiane współczesnej szkole, że jest schematyczna i odtwórcza. Jest to dla nas motywacja do działań, jakie należy podjąć, aby nasza szkoła była nowoczesna, a uczeń mógł rozwijać swoją kreatywność i twórcze myślenie.

Warsztaty „Warum ist es schwer, Deutsch zu unterrichten und wie können wir es uns und Schüler leichter machen?”- Dlaczego tak trudno nauczać języka niemieckiego i jak to zmienić? prowadzone przez doświadczoną nauczycielkę i tłumaczkę języka niemieckiego Panią Agnieszkę Drummer uświadomiły zebranym, co tak naprawdę zniechęca do nauki języka niemieckiego, jakie trudności napotykają uczniowie i nauczyciele, gdzie należy szukać przyczyn niepowodzeń. Prowadząca dzieliła się z uczestnikami warsztatów swoim wieloletnim doświadczeniem i obszerną wiedzą w zakresie nauczania języka niemieckiego. Uczestnicy zajęć dowiedzieli się od autorki 18 książek do nauki języka niemieckiego, co i jak naprawdę warto robić, aby uczniowie polubili naukę języka niemieckiego, co zmienić, aby uczyć lepiej, prościej i pozytywniej. Wskazówki te ułatwią zdobywanie nowej wiedzy i z pewnością poprawią efektywność nauczania języka niemieckiego.

Integralną częścią II Kongresu był Europejski Dzień Języków (EDJ) – stąd obecność na kongresie dwóch nauczycieli języków obcych z naszej szkoły. To coroczne święto (26 września) zostało ustanowione w 2001 roku z inicjatywy Rady Europy, która reprezentuje 800 mln Europejczyków z 47 krajów. V LO im. Adama Mickiewicza dba o doskonalenie umiejętności językowe swoich uczniów i nauczycieli oraz kształtowanie ich kompetencji w zakresie komunikowania się w różnych językach. To dlatego od lat współpraca międzynarodowa współtworzy atmosferę szkoły.

Od 2006 roku trwają dobre relacje z placówkami dyplomatycznymi Stanów Zjednoczonych w Polsce, Polsko-Amerykańską Fundacją Fulbrighta, zrealizowano wiele europejskich projektów edukacyjnych. Z sentymentem wspominamy nasz pierwszy projekt: “CULTURE - AN EVERLASTING HERITAGE”, realizowany w latach 2007-2009 wraz z 11 szkołami europejskimi. Pełniliśmy wówczas rolę koordynatora całego projektu międzynarodowego. Za motto obraliśmy piękne słowa naszego włoskiego przyjaciela Giuseppe Blandino: “Let’s cooperate, the world will be better.” Okazały się one dla nas ponadczasowe.

Mądrość Giuseppe nabrała szczególnego charakteru i mocy w trakcie realizacji kolejnego projektu: "Take responsibility today for a better tomorrow!" (2012-2014). Właśnie zakończyliśmy kolejny projekt tym razem realizowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego, Program Operacyjny Wiedza Edukacja Rozwój (POWER), w ramach projektu Ponadnarodowa mobilność kadry edukacji szkolnej KONKURS 2017, projekt „Motywacyjny most wsparcia czyli partnerstwo międzynarodowe na rzecz wzmacniania potencjału szkoły.”

Corocznie organizowany jest w szkole Dzień Języków Europejskich. Korzystamy wtedy z propozycji: zamieszczonych na https://edl.ecml.at/; zaproponowanych przez konsultantów RODN „WOM” na różnych formach szkoleń; oraz naszych własnych pomysłów. Cieszy się szacunkiem u uczniów powierzenie im odpowiedzialności za organizację wydarzenia. Wtedy odpowiedzialność ma podwójnie pozytywny wymiar. Świętujemy nie tylko 26 września. ‘Smartfonowy Konkurs o Językach’ odbywa się na tyle wcześniej, by dać uczniom szansę wziąć udział w kolejnych aktywnościach. W tym roku szkolnym oczekujemy na Kawiarenkę, obiecaną nam przez prof. M. Ouali-Suchecką i jej uczniów.

Obecnie jesteśmy na etapie organizacji Konkursu Angielskiej Ortografii dla uczniów szkół podstawowych i średnich z regionu. Przewidujemy, że Finał odbędzie się w marcu 2020 roku. W planach jest wycieczka do Londynu. Mamy nowe sale i to nie tylko językowe. Świeża przestrzeń dodaje ‘powera’. Słowem dzieje się naprawdę dużo dobrego i zawsze z myślą, że będzie jeszcze lepiej. Przed nami następne wyzwania. Stąd nasza obecność na Kongresie, którą traktujemy jako wyróżnienie naszej dotychczasowej pracy, inspirację i wzmocnienie owocujące w przyszłości pozytywnymi postawami uczniów i absolwentów V Liceum Ogólnokształcącego im. Adama Mickiewicza w Częstochowie.

Dzięki udziałom w takich wydarzeniach stajemy się filarem dobrych praktyk. Zapamiętamy i w działaniach swoich uwzględnimy tegoroczne przesłanie Organizatorów Kongresu: „Kompetencje w zakresie wielojęzyczności … czynią człowieka lepiej przygotowanym na wyzwania przyszłości – sprzyjają nawiązywaniu kontaktów z innymi ludźmi i kulturami, zwiększają konkurencyjność na rynku pracy, sprzyjają kształtowaniu obywatela świata – osoby wolnej, niezależnej, otwartej.” Dziękujemy pomysłodawcom i organizatorom wydarzenia za spotkanie, które z pewnością było dla nas inspiracją do refleksji i dalszych działań w naszej przestrzeni zawodowej.

mgr Małgorzata Witek
mgr Marzanna Gromotowicz
mgr Marzena Duchnik